Στην τελική φάση των διαβουλεύσεων για την οριστικοποίηση του ελληνικού προϋπολογισμού για το 2019 βρίσκονται οι ελληνικές αρχές και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες ευρωπαϊκές πηγές. Στόχος είναι οι δύο πλευρές να πετύχουν μια «κοινή θέση» επί του δημοσιονομικού περιθωρίου που θα έχει η Ελλάδα την επόμενη χρονιά ενόψει της συνεδρίασης του EuroWorking Group την ερχόμενη Πέμπτη, το οποίο θα συγκληθεί προκειμένου να προετοιμάσει το Eurogroup της 19ης Νοεμβρίου.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, όπως εξηγούσε αρμόδια πηγή, εκτός από τη μη εφαρμογή των περικοπών στις συντάξεις υπό συζήτηση βρίσκονται και άλλα θετικά μετρά που επιθυμεί να εφαρμόσει η ελληνική κυβέρνηση «κατά προτεραιότητα».
Το ζήτημα αυτό αναμένεται να τεθεί στο EuroWorking Group της Πέμπτης όπου θα ενημερωθούν οι εκπρόσωποι των υπουργείων Οικονομικών της Ευρωζώνης, ιδανικά για την «κοινή θέση» θεσμών και ελληνικών αρχών. Στο, δε, Eurogroup της Δευτέρας, στο οποίο βασικό θέμα είναι εμβάθυνση της Ευρωζώνης, η Ελλάδα θα συζητηθεί «εάν κριθεί απαραίτητο», όπως σημείωνε αρμόδια πηγή, δεδομένου ότι δυο μέρες μετά, στις 21 Νοεμβρίου, η Επιτροπή θα ανακοινώσει επίσημα τη γνώμη της για όλα τα προσχέδια των προϋπολογισμών των κρατών-μελών στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.
Ανοίγει “παράθυρο” για εφαρμογή μόνο θετικών μέτρων
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «Αυγής», η έκθεση που δημοσιοποίησε η Κομισιόν, κατά τις προηγούμενες ημέρες, αυξάνει κατά πολύ τις πιθανότητες για μη εφαρμογή του μέτρου της περικοπής των συντάξεων το 2019, ανοίγοντας “παράθυρο” για εφαρμογή μόνο θετικών μέτρων, το μέγεθος των οποίων θα αποτελέσει συνεκτίμηση της ελληνικής με την ευρωπαϊκή πλευρά.
Παράλληλα αναμένεται να ξεκινήσει η διαδικασία νομοθέτησης μιας σειράς θετικών μόνιμων μέτρων, με τις τελευταίες πληροφορίες να αναφέρουν ότι το δημοσιονομικό κόστος θα κινείται μεταξύ 700 και 900 εκατ. ευρώ. Άλλωστε, η ίδια η Επιτροπή εκτιμά ότι εφόσον δεν εφαρμοστεί η περικοπή των συντάξεων, αλλά, αντίθετα, το μέρος των προβλεπόμενων αντίμετρων, ισχύει η εκτίμησή της για την αύξηση του ΑΕΠ το 2019 από το 2% στο 2,3%. Την ίδια ώρα, αντίστοιχο με πέρυσι θα είναι το κοινωνικό μέρισμα του 2018, κάτι που σημαίνει ότι θα δοθεί σε ομάδες που έχουν περισσότερη ανάγκη ένα ποσό της τάξης των 700 εκατ. ευρώ.
Συνεχής πτώση της ανεργίας
Πάντως, οι Ευρωπαίοι δείχνουν να κατανοούν πως πρέπει να ληφθούν μια σειρά από μέτρα ενίσχυσης της εργασίας, με παράλληλη αύξηση των μισθών και συνεπακόλουθο την αύξηση της κατανάλωσης, προκειμένου να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο. Σύμφωνα με την έκθεση της Κομισιόν, στην αγορά εργασίας η απασχόληση αναμένεται να αυξηθεί κατά 1,8% το 2018, με αποτέλεσμα η ανεργία να φθάσει το 17% έως το 2020. Ο πληθωρισμός (εναρμονισμένος) αναμένεται να αυξηθεί κατά 0,8% το 2018 και να επιταχυνθεί περαιτέρω το 2019 καθώς το παραγωγικό κενό κλείνει και οι τιμές της ενέργειας αυξάνονται. Αν επαληθευθεί η αναμενόμενη μείωση των τιμών του πετρελαίου το 2020, ο πληθωρισμός προβλέπεται να μειωθεί. Οι πραγματικοί μισθοί αναμένεται να αυξηθούν σταδιακά, σύμφωνα με τα οφέλη σε όρους παραγωγικότητας.
Τα πακέτο μέτρων του 2019
Επομένως, μόλις Ελλάδα και Κομισιόν έρθουν σε συμφωνία για την υπέρβαση του δημοσιονομικού χώρου του 2019, τότε θα ακολουθήσουν ξεχωριστά νομοσχέδια, με τα οποία θα τεθούν σε τροχιά εφαρμογής μέτρα τα οποία έχει εξαγγείλει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στη ΔΕΘ.
Τα συγκεκριμένα μέτρα είναι τα εξής:
* Σταδιακή μείωση του ΕΝΦΙΑ, που θα φτάσει έως και 50% για 1,2 εκατ. χαμηλές περιουσίες και 30% μεσοσταθμικά. Η μείωση θα γίνει σε δύο φάσεις, από 1.1.19 η πρώτη κατά 10% και από 1.1.20 η δεύτερη της τάξης του 20%.
* Μείωση στις ασφαλιστικές εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών με εισόδημα πάνω από 7.000 ευρώ έως και 35%, συρρικνώνοντας τον συντελεστή για την κύρια σύνταξη από 20% σε 13,3%.
* Αντίστοιχη μείωση έως και 35% θα ισχύει και για τους αγρότες.
* Επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών για εργαζομένους έως 25 ετών.
* Μείωση φορολογίας επιχειρήσεων. Με έναρξη από την 1.1.19 και σε βάθος τετραετίας μειώνεται η φορολογία των επιχειρήσεων κατά τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες, από 29% που είναι σήμερα στο 25%.
* Επίδομα ενοικίου σε περίπου 300.000 δικαιούχους (με ποσό που θα κυμαίνεται κατά περίπτωση από 70 έως 200 ευρώ).
* 3.000 προσλήψεις μόνιμου εξειδικευμένου προσωπικού, ώστε μέσα στον επόμενο χρόνο να ενισχυθεί και να μονιμοποιηθεί το πρόγραμμα Βοήθεια στο Σπίτι που αφορά δεκάδες χιλιάδες ηλικιωμένους και ΑμεΑ.
* 4.500 άμεσες προσλήψεις εκπαιδευτικών και εξειδικευμένου προσωπικού για την ενίσχυση της Ειδικής Αγωγής στα δημόσια σχολεία.
Ποιοι θα λάβουν κοινωνικό μέρισμα
Από εκεί και πέρα, ιδιαιτέρως σημαντική θεωρείται η απόδοση της φετινής υπέρβασης του πρωτογενούς πλεονάσματος.
Το βασικό σενάριο που σχεδιάζει το οικονομικό επιτελείο έχει να κάνει με τη διατήρηση μέρους (ή ολόκληρων, αν είναι εφικτό) των περσινών εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων, με τον ωφελούμενο αριθμό δικαιούχων να φτάνει τα 3,4 εκατομμύρια νοικοκυριά. Υπάρχει όμως το ενδεχόμενο τα ποσά να είναι μικρότερα. Για το μέρισμα του 2017, το ανώτατο εισοδηματικό κριτήριο έφτανε στα 27.000 ευρώ, ενώ το περιουσιακό όριο ανερχόταν σε 180.000 ευρώ. Το δε μέρισμα κλιμακωνόταν από 250 έως 1.350 ευρώ.
Από εκεί και πέρα προβλέπεται η ενίσχυση συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων που εντάσσονται στο Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, είτε συνδυαστικά με το προηγούμενο σενάριο είτε ξεχωριστά.
Γενικότερα, στο σχέδιο της κυβέρνησης σε σχέση με την κατανομή του τελευταίου κοινωνικού μερίσματος περιλαμβάνονται και κοινωνικές ομάδες όπως οι άνεργοι. Και φέτος, όπως εξετάζουν στην κυβέρνηση, στους δικαιούχους θα συμπεριληφθούν οι νέοι άνεργοι που δεν λαμβάνουν επίδομα ανεργίας. Το συγκεκριμένο τμήμα του μερίσματος καλείται έκτακτο επίδομα νεανικής αλληλεγγύης, αφορά μη επιδοτούμενους ανέργους του ΟΑΕΔ ηλικίας 18 έως 24 ετών και φτάνει τα 400 ευρώ ανά άτομο.
Επίσης, μέρος του συνολικού κονδυλίου αναμένεται να αποτελέσουν τα 90 εκατ. ευρώ για την καταβολή αναδρομικών στους γιατρούς του ΕΣΥ, ενώ για την αύξηση του κονδυλίου του επιδόματος πετρελαίου θέρμανσης αναμένεται να δοθεί ένα ποσό τουλάχιστον 60 εκατ. ευρώ ούτως ώστε το τελικό κονδύλι να ξεπεράσει τα 110 εκατ. ευρώ.